1984 Gat in t lief

Ain van de mooiste aigenschoppen van ons Grunneger volk is, dat zai joe t zo kört en bondeg zeggen kinnen. Net zo as t is.

Niks gain kwezelderij of om-tou-slikkerij, nee hur, in ain moal liek veur de kop. En … mit aargeloze humor en zulfspotterij! t Is aaltied weer n oareghaid om dat mit te moaken.

Zo is mie t verleden week ook vergoan. Ik bin soavends nogal ais n moal bie t pad om wat van mien verhoalen en vertelsters veur te lezen.

Doar heb k zulf ook n boel plezaaier aan. Mor n hail enkelde moal overkomt mie t, dat aine van de touheurders zulf ook n dik stok vertellen gaait. En dat binnen den mainsttieds gain kinderachtege proatjes of verhoaltjes van lik-mie-t fessie, nee dat gaait op de menaaier woar ik t net over haar: zunder fiebelekwinten.

t Was in Zuudbrouk. Ik haar net n stok of wat verhoaltjes verteld, veur de vraauwenverainen, dou inains n al wat older vraauwspersoon te giebeln begon.

“Zel k joe ais n staark verhoal vertellen?” vruig ze. “Ie zellen t vervast nait leuven willen, mor zo woar as ik hier zit, t is woord veur woord woar gebeurd. Want t is mie zulf overkomen.”

“Vertel op, Berendje!” ruipen d’aander vraauwlu aalmoal. Ik begreep votdoadelk wel dat Berendje Pothof n guut wezen mos, n kuken. Ik luit mie mor op stoute zakken: vanoavend zol k mien traktemint makkelk verdainen.

“Ie haren t net over veurlichten geven,” zee Berendje.

“O joa?” vruig ik, “doar wait k ja niks van.”

“Zonet ja,” zee Berendje, “dou ie dat verhoal vertelden dat dij vraauw heur man mit t nijjoars­iezer n gat in de kop huig, omdat hai wat hantammeg was en heur aaldeur kirreln wol. En dat ie doar op oljoarsoavend veurlichten geven mozzen. Woar of nait?”

“Da’s woar,” zee ik.

“Zel k joe den ais even vertellen wat veur veurlichten wie kregen hebben, van ons moeke, dou wie nog lutje wicht er wazzen?”

Berendje Pothof keek ais trankiel om zok tou.

“Dou ik veur t eerst grode maaid worden was zee ons moe tegen mie – en dat was t ainegste wat zai der van zee -: “Ast nou wat mit n jong uutvretst, mien wicht, den krigst n kind.” En meer het ons moeke der nait over zegd.”

De vraauwlu schatterden t uut.

“Mor bist ter toch wel om traauwd, Berendje,” ruip presidente, “en hest toch ook vief kinder kregen.”

“Heb k joe den nog nooit verteld hou of dat bie d’eerste goan is?” vruig Berendje.

“Den zei k joe dat ais uutstôkken.”

En Berendje, dik en vet, ging der even braiduut veur zitten.

“k Was in verwachten van ons eerste, van ons Haarm. Joa, dat wol der meroakel goud om, hur, ook zunder veurlichten! Mor dou t zo wied was dat t kind komen mos, dou wuir t hail aans.

Ons huusdokter haar der al n moal of wat west, mor ieder bod was e ook weer votgoan. Ik haar toch zo’n ailbalse liefzere. De vloagen kwamen slag op slag. k Wos mie der glad gain road mit!

En dat dij ol dokter Bakker mor nait weer kwam! Mor op t lest kwam e der toch weer aanschontjen, bekeek t spul ais hail bedoard en luit zok dou op stoule zakken. Ik wuir kaant gek in d’hakken, van piene en van nareghaid dat dij dokter niks dee.

Op t lest ruip ik: “Dokter, wenneer snie ie mie nou n gat in t lief en hoalen mie t kind ter uut!”

Ol dokter Bakker keek mie ais verwonderd aan, schudkopte wat en zee haile kaalm: “Woar ter in komen is, Berendje, doar mout ter ook weer uut.”

Ik schrok mie zowat dood.

“Dat kin nooit dokter, dat bestaait nait, ruip ik, stief van schrik, dat bestaait ja nait!

Doar haar k ja nog nooit van heurd!”

Wat haren wie mit mekoar n plezaaier, d’aander vraauwlu en ik, om dij Berendje Pothof.

“k Bin nou al dik zeuventeg joar,” zee zai, “en ik kin der nou ook wel om laggen, mor wat was ik destieds kwoad op mien moeke, dat zai mie der niks van verteld haar.”

Berendje keek mie ais aan, monter en vlôgge.

“Wat mie noatied t mainste verwonderd het is, dat dij dokter Bakker gain spier der om vertrok. Mor loater, dou ons aander kinder geboren worden mozzen, dou het hai ieder moal wel vroagd hou of wie t doun zollen.

“Hou wilst t hebben Berendje,” vruig hai den, “gewoon of mit n gat in t lief.”

t Is aine van mien mooiste oavends west, doar in Zuudbrouk. Want ik kon mor zo aan Berendje Pothof zain dat zai der niks bie muik, dat t aalmoal net zo gebeurd was as zai zee. En ik bedocht dat dit nou persies t volk was woar k wies mit was. n Stoer leven achter de rogge, pokkeln en knooien, der nait om tou stikken en toch de gugel mit zokzulf hebben, zunder kwezelderij.

“Mag ik ter wel n verhoaltje over schrieven?” vruig ik heur.

“Gerust, mien jong hur,” zee Berendje, “gerust.”

En zai sluig mie as n kammeroad op de scholder. “Zet ter den mor boven: gat in t lief.”