Eertieds zat de wereld veul en veul overzichtelker in nkander as tegenswoordeg. t Is nou wel slim ingewikkeld worden. Mor vrouger was t wat ainvoudeger. Zo as in mien kindertied.
k Heb dou nooit aans waiten as dat ter twij soorten kinder bie ons op t dörp wazzen: cocksioanen en openboaren. Dij gingen elk noar n aander school tou.
As wie mekoar onderwegens tegenkwammen, den wuir der eerst even fiks op nkander scholden en as wie t even wachten konden den sluigen wie der op, den trokken wie mekoar der n poar besten over. Mor t begon aaltied mit schelden.
Cocksioanen luzzen gain koanen
luzzen gain spek
ale cocksioanen binnen gek!
Dat zongen d’openboaren. De cocksioanen haren ook n verssie, mor dat was nait veul deegs:
Openboaren
Haalve goaren!
As lutje jong von ik dat laidje over dij cocksioanen veul mooier. En den zong k wel ais mit. Dat kon netuurlek nait bestoan, den schol k miezulf en mien kammeroaden ja uut. Dat kwam mie den ook op n beste stomp in de ribben van aine van Munneke’s jonges te stoan.
t Was aiglieks ook n roar verssie, want t klopte nait. Wie zollen gain koanen luzzen? Doar wazzen wie ja gek op! En gain spek? n Stôkkie spek, doar ging k vrouger nait veur op de loop en nou nog net zo min, benoam as zo’n stôkkie spek joe tussen de gruine bonen toulagt.
En aalmoal gek? Wie wazzen niks gekker as dij rötterge openboaren … En den vlogen wie mekoar weer aan, den grepen wie mekoar bie de kladden.
Aine van ons vijanden was Knelus Kroeze, dij wie aaltied Knelus Knienekop nuimden.
t Was mor n minlek kereltje, n liedertje, mit rözzeg hoar op n dunne, smale kop. Hai haar twij laange, gele tanden boven veur in de mond, net n knien.
Zien mond ston aaltied open omreden Knelus Knienekop aans gain oam genog kriegen kon. Want boven in de kop zat hom t potdicht.
t Was net of hai achter zien neuze aaltied eerdappels aan t koken was, zo pruddelde en brobbelde t doar.
En de boudel kookte hom ook voak over.
Den kwam t hom de baaide neusgoaten uut, net twij lammerpootjes, dij noar ondern sakten. Mit veul lewaai en gedoaver trok Knelus Knienekop dij baaide lammerpoten den weer noar binnen tou, net zo as je de gewichten van n klokke optrekken.
Knelus Knienekop kon goud leren, meroakel goud, zeden d’openboaren.
t Wazzen aalmoal hazzens. Knelus Knienekop haar zo veul hazzens, dat hai kon ze in zien kop nait baargen, t luip hom de neuze uut, zeden d’openboaren.
Mor wie vonden t snödde en aans niks. Mor n beetje twieveln, dat deden wie wel. Aine van mien bruiers het n moal zain dat t hom ook uut zien baaide oren spoot, mit twij grode bogen.
Mor dat hebben we nooit leufd, bruier muik ter wel ais voaker wat bie, dij was nait van zien eerste leugen bôrsten.
Wie vonden Knelus Knienekop wel n apaart geval, woar wie nait recht road mit wozzen.
Goud vechten kon Knelus Knienekop nait, doar haar hai gain oasem genog veur. Hai naaide der aaltied votdoadelk tussen uut.
Allain as d’openboaren mit n man of wat meer wazzen, den dus hai wel.
En t was singelier, den haar Knelus Knienekop aaltied net kans zain om n wenetakke te pakken, om ons der doar n poar besten mit over te trekken.
As n wilde sluig hai den om zok tou, ondertied dat t widde, glidderge eerdappelnat uut zien kop ale kaanten opvloog.
Snödde, zeden wie.
Hazzens, zeden d’openboaren.
Mor t bleef toch twievelachteg wat t was!
In de joaren der noa binnen wie mekoar nait voak meer tegenkomen, d’aine trok hier noar tou en d’aander doar. Mor k haar wel ais heurd dat Knelus Knienekop veur doomnee leerd haar. Dat beston ja nait, hai was ja n openboare!
Mor n week of wat leden ston der in kraande dat ter n doomnee C. Kruize op t Knoal preken kwam en noar vertellen mos dat Knelus Kroeze, Knelus Knienekop wezen. Wie der op òf. Wel haar dat vrouger ooit docht dat wie nog ais onder t geheur van Knelus Knienekop zitten zollen! Want ze wazzen der aalmoal zowat, ale jonges en wichter van ons dörp van vrouger, cocksioanen en openboaren.
Wie zaggen vot dat t Knelus Knienekop was.
Zien baaide laange gele tanden haar e nog en zien rözzege hoar ook. Zien dunne smale kop was n beetje voller worden. Mor d’eerdappelpot achter zien neuze, dij aaltied zo pruddelde en brobbelde, dij was der nait meer.
Knelus haar zok vervast de boudel achter zien neuze uutkraben loaten of zok ter woaraarns n gat in boren loaten, dat t spul vot kon.
Mor wie hebben mit mekoar d’haile tied loerd of der toch nog nait wat van dij widde, glidderge rommel zo as vrouger uut zien neuze komen zol. Om over zien oren mor te swiegen.
Mor wie hebben niks zain.
t Was n haile beste preek van Knelus Knienekop, in ain woord: meroakel!
Wie wazzen aalmoal slim groots op hom: n snötterg vool was n best peerd worden!
Achternoa leuf ik toch dat d’openboaren vrouger geliek had hebben: t binnen vervast hazzens west!
Beleef je de toal, cultuur én t landschop van de Veenkelonies!