1984 Oavendproat

Wait ie wenneer t in de wereld in de noatuur t op zien mooist is?

Dat is op n stille zummeroavend in juli.

Den is t koren al geel en riep, mor d’eerdappels en de sukerbaiten binnen nog gruin. t Gras op de loanen en langs de slootswalen staalt ter nog vrizze bie en overaal bluien de gele hondebloumen.

En as de zunne den net onder is den is t bladstil op t laand.

Uut de verte komt t geluud van t dörp, t gerammel van störten emmers, t blavven van n hond en t haisterg getoet van de koien.

Op zo’n zummeroavend loop ik den geern t laand bie langs, net zo as ik dat vrouger mit mien voader dee. De gruizoamhaid van de gewazzen, de stille nog blaauwe locht, de nog noatrillende waarmte van de dag, t komt aalmoal biemekoar en t geft mie n gevuil van kracht en gelok. Ik wait mie op zokse ogenblikken vaaileg en staark. Den heb ik t gevuil dat ik dicht bie n grode kracht leef, n kracht dij zok mit mien leven en wereld bemuit.

En as ik doar den n aander mìns tegenkom, den is t al hail gaauw zo dat ik t gebelschop valen loat, dat ik, ook al deur mien affeer, voak wel droagen mout. Zo was t ook in t Alteveer, joaren leden, op zo’n zummeroavend.

Noa n drokke dag was ik nog even t laand achteruut lopen.

De rògge was al wat géleg verkleurd en hier en doar stonden vuurrode klaprozen en blaauwe korenbloumen der tussen in.

t Was stil in de wereld, t was ook stil in mien gemoud.

Allain n koekoek ruip in de verte toerloos deur mit n waarm en wìnsteg geluud.

Ik luip nog n ìndje wieder en dou’k bie t gruinlaand aankwam ston doar aine van mien petiënten, mit zien aarms op de vringe, noar t vai te kieken.

t Was Daauwe Siepel, n ol boertje, aaltied nog goud kregel, tot veur kört.

De leste tied was hai oareg minder worden, hai was slim poesterg en housterg en gaauw mui.

Doarom haar ik hom even deurlichten loaten. Mor t schrieven, dat ik van de spezioalist weerom kreeg, was nait best.

Daauwe haar n grode tumor in de longen, der zaten al takken aan en t was al deurgruid tot in de ribben, k Haar Daauwe der veurzichteg wat van verteld, zunder de noam van de kwoale te nuimen. Dat klinkt de mìnsen ja voak zo vraid in d’oren.

Mor dou Daauwe mie vruig wat ter aan doan worden mos, dou kon ik allent mor zeggen dat ter nait veul aan te doun was. Joa, wat pillechies en spoitjes tegen t housten en tegen de piene.

Daauwe keek mie dou stief en laank aan, mor hai zee niks.

Hai kon mor zo aan mie zain da’k oareg mit hom te doun haar.

“Goien oavend, Siepel,“ zee ik, “wat is t n mooie zummeroavend, nait?”

“Ook goidag, dokter,” zee Daauwe, “zeg dat wel. Ik stoa nog even noar mien vai te kieken. Dat mag ik aaltied geern doun, zo soavends veur bèrregoanstied. Kiek ais hou ze der bie lopen, de kaalver en de veerzen, aalmoal zo gezond as wat. Allent d’ol kou, dij wordt ter nait beter op.”

Ik begreep votdoadelk woar hai noar tou wol. Vol van meelieden vruig ik:“Zellen wie mit ons baaident even op slootswale zitten goan, Daauwe? In t gras?”

Dat hebben wie doan.

En dou en doar kwam Daauwe aan de proat. Hai het mie verteld over zien knooien op t laand, hou stoer t aaltied west was en hou zuneg zai t had haren. Van t kerkie en van t school, doar e in t bestuur van zat. En van aal de dingen dij hai nog veur t dörp. doun mos, aiglieks …

En doar het hai ook verteld van zien zaikte, hou mui hai wel was en hou ainzoam hai west was.

En hou baange.

En zo, onder t proaten deur, kwamen Daauwe en ik hail dicht biemekoar.

En t gemoud schoot mie hoast vol dou hai onverwachts zee: “Nou ik t wait is God veul dichterbie.”

t Was even stil.

t Was ook hail zuver.

En dou heb ik veur Daauwe t vers opzegd, dat ik nog van vrouger kon.

“Sinds ik het weet,” k Wait nait of ie t ook kinnen, t is van Jacqueliene van der Waals. t Is n hail mooi en gevuileg vers.

Daauwe lusterde stille, t heufd wat veurover.

Wie keken noar t laand, woar wie baaiden zo wies mit wazzen, wie lusterden noar t geluud van ons dörp, Daauwe en ik.

Dou binnen wie, mit ons baaident, bedoard weerom goan.

Tegen zien huus langde Daauwe mie d’haand.

“k Bin bliede dat wie nog even proaten konden,” zee Daauwe.

Zo’n zummeroavend …