1984 Ons grootmoe

As men wat older wordt den goan joen gedachten voak n moal noar vrouger tou, noar joen kinderjoaren. Zo gaait mie t ook. Den bin k weer op veziede bie ons grootmoe, net as vrouger, dou k n jong van zo’n joar of tiene was.

Grootmoe woonde in n lutje huuske, midden in t veld. t Was der aaltied gezelleg. Grootmoe was mainsttieds bedoard-aan n beetje aan t waark, aan t eten koken op de stookkaggel of in t schuurtje de boudel aan t aanvegen.

En zai zong der aaltied bie.

Of nee, zingen dat was t aiglieks nait, nunen, joa, dat was t meer.

Grootmoe nuunde den n bekind laid of n psaalm en aal ogenblik zong ze der n poar woorden of n regeltje van. En den ging zai weer wieder mit nunen.

As grootmoe even wat doun mos, even d’eerdappels ofgaiten of zo, den huil ze der even mit op. As d’eerdappels den ofgoten wazzen en weer op t vuur stonden te stomen, den ging grootmoe weer gewoon wieder mit nunen, sekuur op t stee woar zai der even eerder mit opholden was.

En as wie as kinder den achter de grode toavel in t keuken op ons aigen steechie zitten gingen, den ging grootmoe tegen ons over zitten in heur kroakstoultje. Grootmoe haar den ale tied van de wereld veur ons. Dat was hail aans as bie ons in huus, woar voader en moeke t aaltied gloepende drok haren, dij wozzen glad nait woar zai t eerstes of t lestes griepen zollen.

Mor bie grootmoe was dat nait zo, doar koierde t leven hail bedoard wieder.

Op toavel lag t swilk. Doar ston n theebred op mit de klontjespot en mit koppies en schuddeltjes. Doar ston ook n petrolielichie, n geel petrolielichie mit n gruine kovviekanne der boven op. t Schuddeldouk lag der bie.

Mit t schuddeldouk dee grootmoe van alles, ook dingen dij je der aiglieks nait mit doun mozzen, zo as ons de neuze der even mit schoonvegen en zoks wat.

Tegen t schot stonden n poar stoulen aan, netjes in de riege.

En t kamnet, mor doar moggen wie nait biekomen.

n Poar töddeldoeven roekoerden in t schure. Grootmoe zat den gezelleg te braaien en wie konden ons verhoal kwiet, over ons kammeroaden en over d’school en zo.

Grootmoe lusterde den stille. Zai sputterde ook nooit tegen, ook nait as ons verhoal mit ons aan de loop ging …

Der was ain maal ding bie. Grootmoe schonk aalwegdeur kovvie in.

t Koppie was nog nait leeg of grootmoe haar ons hom al weer vol tapt.

En dat was nog nait zo slim, mor grootmoe haar n sikke! En zodounde kregen wie sikkemelk in de kovvie.

k Bin nait slim tezzel, ik lus alles zowat wel, mor sikkemelk bin k nait gek op. En wizze nait op grootmoe heur sikkemelk, want dat was ain en aal vlije. Van dij dikke, swoare gélege vlijen.

“Moust opdrinken, jong,” zee grootmoe den, “worst groot van!”

Nou, t het mie nait veul holpen, k was mor net groot genog dou k onder dainst mos.

Mor slim gezelleg, joa, dat was ter wel!

t Is netuurlek al joaren leden, mor k zai t aalmoal nog hail dudelk veur mie.

Veur dij grootmoe heb ik n klaain gedichtje moakt en doar wil k vandoage

mien verhoaltje mit ofsloeten.

Bie grootmoe

Twijdonkern en t vertraauwde tikken van de praimen,

t petrolielichie geel op t toavelbred

en aaldeur kovvie en doar mag ie nait mit graimen

en tegen t schot t gehaaim van t kamnet.

Der wordt wat proat over de doageliekse dingen

van school en over t laand en ieder uur

gaait op de kaggel t woater in de kedel zingen

en koeren töddeldoeven in de schuur.

Verstild is t leven hier in dij bedoarde joaren,

woar zulfs de hoane nog bedachtzoam kraait.

Vree en verbaarg, t ligt in de woorden, de geboaren

van Grootmoe, dij mie nije sokken braait.

De vrougre tied mag den veurgoud vervoaren

wezen, de waarmte van mien denken nait.