1985 Jeude, Jeude, wat jeukt mie de neuze

Kinder zain voak gain gevoar.

As ik ter aan dink hou voak bruier en ik mekoar vrouger op kop in t daip rieden loaten hebben, den iest mie t nog weer tou.

En wie konden ains nait goud swemmen!

Joa, n beetje op zien hondjes, zo redden wie ons der mit.

Hondjekraben, zeden wie der tegen.

Swemmen, wat wie swemmen nuimden, dat deden wie mit n petroliebuzze veur ons aan. In de toede kwam n körke en zo plompten wie den t daip over. Bruier het mie t ais n moal lapt dat e de boom uut de buzze haauwen het.

Ik haar t nait in de goaten. t Is mor bie zien gat òf goud goan! k Wait nog goud hou k mie zowat doodschrok dou dij petroliebuzze midden in t daip vol luip en inains vot was: zonken!

Bruier was op de wale aan t springen en aan t wuppen van bliedschop en glorie en hai ruip aalwegdeur: “Nou verzopst mien jong, nou verzopst!”

Mor doar verkeek e zok op.

Hondjekrabend, as n hond in doodsnood, kon ik nog net bie d’onderwale komen.

Bruier koos aaier veur zien geld en muik dat e vot kwam. Ik as n duvel achter hom aan, net zo laank tot ik hom te pakken kreeg, al was e alderdeegs noar Pekel rund.

Dit mos even weer liek moakt worden.

En omreden bruier twij joar jonger was as ik was dat nait zo’n kunst.

Ik wait t nait zo persies meer, mor der is hom dou vervast n glènderge wurm òfgoan.

As t goud is leren bruiers hail wat van mekoar. Loater moggen wie van ons voader de slachtplaanke mit in t daip hebben, de braide slachtplaanke woar t swien op slacht wuir.

En dou hebben wie t swemmen n beetje beter leerd. Mor snaren kon t nait lieden.

Toch duzzen wie mekoar wel mit fietse en aal op kop in t daip rieden loaten. Wie wazzen dou al wat groter en gingen op d’HBS op t Knoal.

Wie fietsten den veur deur Dale en bie boer Kroan gingen wie den rechtsòf noar t Knoal tou.

Wie mozzen den over acht smale battentjes hìn. Dij battentjes liggen der nog.

Ie mouten der van t zummer mor ais n moal langs rieden, t is n mooi fietspadje worden.

Bie haarstdag wazzen z’aaltied aan t eerdappelvoaren. Febriekseerappels mozzen noar t febriek, tou. Tegenswoordeg gaait zowat over de weg, mor in dij tied ging t mit proamen. Schippers haren t ter drok mit. Des te meer loadens zai òflevern konden, des te groter de verdainste was. De battentjes mozzen even òfdraaid worden, mor t schippersvolk haar gain geduld genog om ze goud weer over te draaien.

Assmis lagen ze der mor haalf veur.

En as wie der den aanfietsen kwammen, achter nander aan, den dee de veurste net of t battentje der wél goud lag. En op t leste ogenblik schoot e der den nog net mit de fietse over. Dij der achter aan kwam haar zokswat nooit in de goaten en dij plompte den ook mit fietse en boukentazze op kop in t daip.

As ik ter nou aan dink den lopt mie de griezel over de graauwel. Mor destieds was dat veur mie as kwoaijong t mooiste dat ter beston.

En bruier docht ter net zo over.

Hai vot assmis van de fietse òf van t laggen as ik mit de kop vol kreuze weer bie de wale opklaauwsterde. Mor t aldermooiste was as wie mit zien baaident n aander der in plompen loaten konden.

En dat hebben wie ook n moal veurmekoar kregen. Mit Swier Broukemoa! t Was òfsproken waark tussen bruier en mie.

Wie reden veuraan. t Daarde battentje lag mor veur n vörrel goud, dat wozzen wie.

Wie schoten der achter mekoar aan, op t leste ogenblik, nog net over. Mor Swier, dij daip in gedachten was, ree liekuut deur: op kop in t daip.

Hai gierde t uut dou hai der mit n grode boge inplompte.

Wie wazzen al òfstapt: der zol ons niks van ontgoan. Dit was ja hail wat biezunders.

Dat wie as twij lutje boertjes dij grode, staarke Swier Broukemoa mor zó in t daip rieden luiten, dat was glad n wereldwonder.

Mor t mooiste, t aldermooiste uut bruiers en uut mien jongesleven kwam der vot achteraan.

Swier brulde! Hai brulde as n lutje kind!

 En hai ruip aal mor om zien moetje.

Om zien moetje! Swier Broukemoa, dij ons in alles de boas was en dij dat geern blieken luit ook, hoelde as n hond dij n pak laaiter kreeg. “Wat bist ja n kou”, zee bruier.

“Moust beter uut dien doppen kieken”, zee ik.

“Mien fietse en mien bouken!” schraifde Swier. Mor wie haren zokswat al zo voak mitmoakt, dat dee ons niks meer.

Bruier en ik konden even loater hoast nait op fietse zitten blieven van t laggen. Swier Broukemoa is lopend noar huus tou goan. Hai haar t nait deur dat wie hom der ekspres inplompen loaten haren. Zien voader het loater de fietse der uuttoakeld.

Tja, Swier Broukemoa, t is aignlieks n verhoal op zokzulf. Swier kon goud leren, meroakel goud. “Swier het meer hazzens as ie mit joen baaident”, zee ons voader wel ais.

Dat mog den zo wezen, mor aan Swier mekaaierde ook wel wat, vonden wie.

Swier mog den lozer wezen as wie, mor in Swier zat gain duvel in! En dat zat ter nou net wel in ons, meer as genog.

Mit t leren was hai ons de boas, dat was zo, mor hai kon lang nait zo goud proaten as wie.

Swier stutterde nait, dat nait, mor hai stoekte wel voak mit t proaten. Den kon hai der n woord nait goud uutkriegen. En doar hebben wie hail wat lol om had. As Swier Broukemoa ais n moal bie ons in huus kwam, den deden wie voak n proatspultje.

“Swier, moust ais rad achter mekoar opzeggen:

Liesje leerde Lotje lopen

langs de lange lindelaan.

Maar toen Lotje niet wou lopen

toen liet Liesje Lotje staan.”

Dat kon Swier nait. Hai stutterde der van.

Bruier en ik slap van t laggen vanzulf.

“Zeg ais:

Jeude, Jeude wat jeukt mie de neuze,

jeukt tie de neuze ook zo Jeude

as mie de neuze jeukt, Jeude?”

Swier perbaaierde t.

Mishottjede hom noatuurlek. t Kwam der aaltied krom en verkeerd uut. Ie begriepen t wel.

Bruier en ik ruipen den: “Moeke, Swier zegt n hail fies woord, heur!”

Wat n rötjonges wazzen wie toch. Moeke kon zok nait bedappern, zai mos wel om ons laggen, om dij lutje krengen.

En Swier zat ter den beschoamd bie, mit n vuurrode kop.

Swier het t loater wied schopt in de wereld.

Hai is n hail hoge ome worden, bie de regeren, n hail bekinde en geleerde perfester.

Van de week kwam der n grode, deftege meneer op mie òf, in t verpleeghuus in Veendam.

“Kinst mie zeker nait meer”, zee e.

“Nee”, zee ik, “k zol t nait waiten.”

Hai ston stoef veur mie, wel twij kop groter as ik. En dou kwam zien stem, haile van boven:

“Jeude, Jeude wat jeukt mie de neuze,

jeukt tie de neuze ook zo Jeude

as mie de neuze jeukt, Jeude?”

“Swier Broukemoa!” ruip ik.

“Persies!” zee Swier.

Hou was t meugelk dat e t nou mor zo opzeggen kon. Wie haren hail wat te beproaten, dij nommerdag. Mor k heb hom toch mor nait verteld dat bruier en ik hom destieds ekspres in t daip rieden loaten hebben. Swier Broukemoa, ha, ha!