Ik heb heur troanen òfwisked mit mien buusdouk en dou, o God, as ik ter aan dink den kin k nog wel schraiven, dou greep ze mien baaide handen en ruip: “O Jurrie, was ik toch mor mit die traauwd, wastóe mien man mor.”
Ik trok heur stief tegen mie aan, t haart bonkte mie in d’haals. Ik zee, mor t was net of n aander t zee, dat ik alles wat ik haar, wel geven wol as zai mien vraauw wezen kon. God is mien getuge, dokter, t was zo zuver as wat. Ik aaide heur gezichte en heur haals. Annechien sluig heur aarms om mie tou en flusterde mie in t oor: “Jurrie, wat binve toch dicht bie mekoar.”
Ik heb de knopen van heur klaid lös moakt. Dokter, der was gain holden meer aan. k Heb nooit waiten dat n vraauw zo mooi wezen kon. Dij baaide volle borsten, dij mie nuigden, dij mie mitreten, dij wazzen van mie, van mie allain. En ik wos dat t aiglieks nait kon, ik mit mien schaive boggel, ik, zo’n stumper, bie zo’n vraauw …
Mor Annechien wos t haile wizze. Zai het zok aan mie geven, hailemoal. In dit ledikant.
Veur dat aine uur heb ik leefd en op dat aine uur heb ik loater teerd. En noatied, dou t aalmoal achter de rogge was, dou trok ze mie stief tegen zok aan.
Dit was t mooiste dat zai ooit mitmoakt haar, zee ze.
Ik was ook slim bliede. Mor ook wat neerslachteg, want k haar aaldeur t gevuil dat ik wat stolen haar, dat ik wat grepen haar, wat mie nait tou kwam.
En dat zee ik ook tegen Annechien. Mor dij wol doar niks van waiten.
“k Hoop dat ter n kind van komt, joa dat hoop ik”, zee ze.
Dou zai votging, dou sluig zai heur aarms om mie tou en flusterde dat ik nait haalf wos hou gelokkeg ik heur moakt haar …
Mor de weke der op stuurde zai heur oldste kind mit de bosschop dat zai d’eerste tied nait komen kon. Dat heb ik nooit goud begrepen, n moand of zeuven, aachte loater kwam ze der zulf aan, zai luip hoog en braid.
“Jurrie”, zee ze, “ik vin dastoe t waiten moust, mor t kind dat ik droag is van die. Proat ter mor mit gain mìns over.” En dou is ze votgoan. Wat heb ik n beden doan, ie maggen t leuven of nait, dokter, mor wat heb ik n beden doan dat t kind goud gezond, goud geve wezen mog. Wat heb ik doar n zörge om had. As ter op aankomt bin ik ja n kerel van niks. En zol ik den n geef kind op de wereld zetten kinnen?”
Jurrie wuir weer benaauwd en begon te housten.
Hai greep onder t ledikant noar n sigarekissie dat ter ston en gaf mie hom.
“Hier”, zee e, “der zit wat geld in dat ik oppot heb veur t kind. Zörg ie der mor veur dat zai t loater krigt.” Dat was t leste wat e zeggen kon. Doodsbenaauwd was e. Dit moal zol t verkeerd òflopen. Ik ruip Annechien. Dij was der votdoadelk.
Ik gaf Jurrie nog weer n spoitje. Mor dizze raaize holp t nait meer. Annechien huil hom stief vast en zai doekte zok tegen hom aan. Mor de kokende borst wuir stiller en stiller, de tonge, dik en dreuge, bewoog nog n poar moal, haalf uut de mond. En dou was t gebeurd. Vrumd en stil was t inains.
De sloapkoamer leek wel n haailegdom.
Annechien snokte: “Och aarme stumper.” En tegen mie: “Het hai joe wat verteld, dokter?”
Ik keek noar de dode, stille Jurrie, noar dat spitse gezichte én ik keek noar Annechien, blözzen op de wangen en hailndaal in de ware. “Joa”, zee ik, “Jurrie het mie verteld hou t tussen joe west het, Annechien.” Wat mie te doun ston was om Annechien aan de proat te kriegen. t Mìns haar der ja vervast nog nooit n woord over kwiet kind, over wat ter dou gebeurd was. En dat was ja gain klaaineghaid. Annechien keek mie aan, de ogen vol troanen. “k Heb ter zo’n spiet van had”, zee ze, “as ie ais wozzen hou zo’n spiet ik ter van had heb dat dat gebeurd is.”
“Proat ter mor over, Annechien, den wordt t aalmoal veul makkelker.”
“t Was aaltied gezelleg bie Jurrie, t Was n laive, gevuilege kerel, k mog der aaltied geern hìn goan.
Ik muik zien boudeltje twij moal in de week schoon. Mor Jurrie von dat mor n biekomsteghaid, hai wol wat proaten. d’Ol jong haar ja nait veul aansproak. Mien Mans haar dou n poar male joaren, hai dronk veul te veul en hai trok mie der voak aine over. t Was assmis hoast te slim. Loater is dat weer hailemoal overbeterd en ik duurf nou gerust zeggen dat wie n hail goud huusholden hebben.
Mor dou k nog bie Jurrie waarkte heb ik n moal n dik pak klappen had van mien kerel. Ik was hailndaal uut stuur. En Jurrie was zo laif veur mie.
Dat haar k in gain tieden mitmoakt, dat n man zo zaachte, zo zuver mie bejegende.
Hai streek mie om mien gezichte tou en dou zee ik dat ik wol dat hai mien man was.
Ik mainde dat mien man zo laif wezen zol as Jurrie, mor dij docht dat ik hom bedoulde.
Ik haar gain kracht meer om mie tegen mien aigen verlangst te verweren. En dou Jurrie der ook aan tougaf, dou heb ik mie hailemoal aan hom geven. In huus haar ik n narege, dronken kerel, hier haar ik n laive gevuilege man. En dou Jurrie noatied aal mor ruip dat t verkeerd was, dat hai dat nooit doun mogt haar, dou heb ik hom influsterd dat ik groag wol dat ter n kind van kwam. En ik mainde dat ook, eerlieks woar. Mor dou k in huus kwam en mien drij kinder zag en Mans dij weer nöchtern was, dou was t hail aans. Mans is der nooit wat van aan de wait komen.
Vlak veurdat t kind geboren worden zol bin k nog n moal noar Jurrie tou goan.
Ik von wel dat hai t waiten mos.
Hai huil zok mit baaide handen aan toavel vast en keek aal mor noar mien dikke lief.
“k Hoop nait dat t kind zo mismoakt is as ik”, zee e, “k hoop nait dat t kind straft wordt om wat wie mis- doan hebben.”
Doar haar ik nog nooit bie stil stoan. Ik schrok ter zó van dat ik ter mor gaauw uutreten bin …
Annechien keek noar Jurries liek.
“Och stumper, wat veur mie mor n ongelokkie was, dat was veur die dien haile gelok.
Ik kon der ja nait mit deurgoan, mien jong, ik kon der ja nait mit deurgoan. En ik bin bange dastoe dat nait begrepen hest!”
Annechien begon wat in zokzulf te proaten en te mommeln, achter heur buusdouk.
“Hai het mie wat geld geven veur t kind, Annechien”, zee ik. “Ik mos der mor veur zörgen dat zai t loater kreeg, t Zit in dit sigarekissie.”
Dou schoot t gemoud bie Annechien hailemoal vol Ze snokte t uut.
“Zo was e nou persies. Hai haar zulf gain noagel om zien gat te kraben. En toch wat oppotten veur n aander. Wat bin k bliede dat ik ons Trientje geregeld mit n bosschoppie noar hom tou stuurd heb. Den kon hai zulf zain dat t wicht n hail flink kind worden is.
Wat dòje mit dat geld, dokter?”
“Ik wol t mor op n boukie zetten bie n spoarbaanke in Stad. En as zai loater ainentwinteg is, kin ze der over beschikken.”
“Da’s goud”, zee Annechien, “t gaait hier op t dörp gain mìns wat aan.”
“Hou kwamstoe vanoavend hier, Annechien?” vruig ik nog, “dat heb ik mie de haile tied al òfvroagd”.
“k Was vanmiddag zo onrusteg in d’hoed, k mos aal aan Jurrie dinken, net of der wat slims gebeuren zol. Vanoavend kon ik t in huus nait meer uutholden. t Was net of hai om mie ruip, joa, dat was t.”
“Ik dink dat t ook zo west het, Annechien.”
Op de begraffenis haar doomnee t over n vrundelke ainzoame man, dij bie ons votgoan was. n Stille man, zunder vraauw, zunder kinder, dij hail vrundelk, hail beschaaiden, gain biezunders, ain van ons west was.
Ik keek noar Annechien. Dij luit Trientje n bos bloumen op t graf leggen. “Van de femilie Poater” ston der op.
Trientje dee t hail eerlieks.
Dou t kloar was keek ze omhoog noar heur moeke. En dou zag ik doar, inains, in heur gezichte de trekken van Jurrie, zo dudelk as wat. Dezulfde ogen, vol van stil vertraauw, dezulfde uutkiek, wachtend op t gelok. Annechien haar de ogen vol troanen.
En as k mie nait mishad heb, den wazzen dat gain troanen meer van spiet, mor van stille dankboarhaid. Dezulfde vree en dezulfde zuverhaid dij der in Bach zien orgelmuziek wazzen, dij zoaterdagoavend, dou Annechien mie ruip.
