1985 t Schot

Gainaine bie ons op t dörp dij t leuven kon, mor toch was t zo: Haarm en Gezientje wollen mit zien baaident op vekansie noar Frankriek tou. Mit n tinde! Nait mit n caravan of zo, of in n zummerhuussie, nee hur, hail gewoon in n tìnde. Zo’n caravan was mor niks, von Haarm.

“Verleden joar heb k nog zo’n ding huurd, mor wie hebben der sikkom nait in ze ten. t Is doar aaltied mooi waarm weer. En woarom zol ik den zo’n ding achter d’auto aan bommeln hebben, da’s naarns veur neudeg. Nee hur, van t joar goan wie net as vrouger mit n tìnde.”

En dat Haarm en Gezientje nog wel! Op heur leeftied! Zai wazzen ja lang nait meer van de jongsten! t Volk op ons dörp haar t nait veul in de reken dat doar wat van terechte komen zol.

Elk en aine wos wel dat Haarm mor n proatjeboksem was mit twij linkerhanden. Men zag hom nog mor nait zo ain twij drij n tìnde opzetten. En Gezientje, och Gezientje dat was n jeuzelgat, dij t aalmoal op zien elmdaartegsten dee. Alderdeegs heur proaterij kwam der nog slim langsoam en sloaperg uut. En den was t mainsttieds zo dat Gezientje nóg n moal zee wat Haarm net zegd haar. Hou mozzen dij zok mit zien baaident wel mit n tìnde redden!

Mor Haarm en Gezientje luiten d’aander lu mor proaten.

“Gain mooier ding as om in de vrije noatuur te leven”, zee Haarm, “en den zet ik ons smörnsvroug, as de zunne der net staait, n potje thee.”

“Joa”, zee Gezientje, “den zet Haarm ons n potje thee en den kook ik ons elk n tuudaaichie.

Zo gezelleg as wat, Haarm nè? En dij smikseln wie den in ons nachtgoud op.”

„Joa”, zee Haarm, “en den vang ik ons overdag n poar vissies of ik strik n knien, den hevve soavends ook weer wat te eten, zunder veul geldkostens.”

“Den vangt Haarm ons overdag n poar vissies of hai strikt n knien”, taimde Gezientje der achter aan. Mor dou schrok zai inains n beetje. “Dat mainst toch nait, Haarm hè?” zee ze.

“Wat nait?” vruig Haarm.

“Dast n knien strikken wilst”, mainde Gezientje.

“O, bist doar op tegen? Nou, den zel k dij knienen wel lopen loaten”, zee Haarm en hai wuir der nait hait of kold van. “Den vang ik wel n poar vissies méér. Dat kost ons wel n poar vlezzen wien ekstroa.”

“Hou dat zo?” vruig Gezientje.

“Vis mout swemmen”, zee Haarm wiesneuzeg, “der is n Frans spreekwoord dat zegt: poisson sans boisson est poison. Dat betaikent.daf vis zunder draank vergif is! En omreden wig dorhmeet in Frankriek binnen mouten wie ons aan dij Franse gewoonten aanpazen.”

“Dast dat zo goud waist!” zee Gezientje en keek heur Haarm vol bewondern aan, “wat bist toch n loze, doe!”

En zo vertrokken dij baaident mit heur tìnde noar Frankriek tou. Haarm Proatjeboksem mit zien twij linkerhanden en Gezientje, dat alderlaifste jeuzelgatje …

n Dag of wat loater wazzen z’al op stee, op n camping bie de Middellandse zee. Haarm haar t leste uur achter t stuur niks aans zongen as van: “Mediterranéé, pom pom, zo bleu, Mediterranéé, zo bleu, zo bleu.” Net n haalf-male.

En nou mos de botter geld kosten: de tìnde zol opzet worden. “Mor goud dat ik t eerst even bie ons op de blaike uutperbaaierd heb”, mainde Haarm, “t is nou mor even biegoan meer. As ter op aankomt is t mor n slag.” Mor dat t hom nou biezunder touvol, nou nee, t kon aiglieks gain snaren lieden. “Pomp doe t lochtmetras vast mor even op, Gezientje”, zee Haarm, onderwiel hai zok t swait van de kop wiskede. „En trap ter mor goud wat tocht in, datve nait mit de kont aan de grond komen vannacht.”

“Zokse dikke woepsters binve toch nait?” jeuzelde Gezientje, “mor goud, astoe t zegst zel ik ter wat ekstroa locht inpompen. Wie mouten zain datve gain kòlle pakken.

t Duurde aal mit aal nogal even eer t spul der ston. “k Bin zo mui as n hond”, zee Haarm, “wie schaiten der vot mor in, ducht tie nait?”

“Joa”, mainde Gezientje, “wie schaiten der vot mor in.”

Dou zai der goud en wel in laggen en Haarm aal gappend en snorkend  en snorkend al zowat vertrokken was, zee Gezientje: “Wat is t hier stil. Mie veul te stil. Der staait ook ja nog hoast gain volk op de camping. Woarom wolst ook zo achteròf stoan, Haarm? k Heb lest lezen dat ze hier in de buurt, n joar of wat leden, nog aine vermoord hebben.”

“Dat was n Engelse”, zee Haarm, “dij hebben ze d’haals uutsneden.”

“Nee hur”, zee Gezientje, “dij hebben ze gewoon doodschoten.”

“Mie ook goud”, zee Haarm. “Engelsen maggen ze hier nait lieden. En dat gaait mie net zo. k Mag d’Engelsen ook nait lieden. Dat komt nog van de Boerenoorlog in Transvoal.”

“Doe bist toch gain boer in Transvoal west?” mommelde Gezientje.

“Dat nait”, bromde Haarm, “mor dij boeren doar en wie hier, hebben t zulfde bloud. Doarom mag ik dij Engelsen nait lieden. En goa nou mor gaauw sloapen, ze doun ons hier niks. En boetendat, wie binnen ja gain Engelsen.”

t Was even stil.

En dou was der inains n schot!

De haile tìnde trol der van!

“Haarm, Haarm!” gilpte Gezientje, rechtop zittend op t lochtmetras, “ze schaiten op ons, ze schaiten op ons!” Haarm was al in de bainen, hai was zokzulf ook haalf-dood schrokken. Net achter zien rogge haar de tìnde op t slimste trollen. Doar zol de koegel wel insloagen wezen. Gezientje gierde t uut: “O wai, o wai, ze schaiten ons dood, Haarm, ze schaiten ons dood.”

Zai gilpte as n swien dij ringd wuir.

Haarm ston in twijstried. Hai kon zok hier in de tìnde gewoon as n ol schieterd doodschaiten loaten, mor hai kon zok ook verweren vanzulf. Mor den mos hai der wel op òf. Hai bedocht zok even en nog ais even en dou reet hai de ritssloeten van de tìnde lös en störmde der as n dolkop op òf.

Wat was t boeten mooi stil en rusteg. De bomen stonden in t schiensel van de moane te dreumen. Allain binnen in de tìnde was Gezientje nog aan t aangoan. “Wie kein Engelsen”, schraifde zai in heur mooiste Duuts.

Haarm luip ais om de tìnde tou. En dou zag e vot wat ter loos was. Aine van de rubbern ringen, woar t spul mit vastmoakt was, was knapt.

En dij was mit n klets tegen de tìnde aansmakt.

Dat was t schot west! Haarm begreep dat hai dij rubbern ringe wat te stief spand haar.

Mor t was hom te min om dat aan Gezientje te vertellen.

“Kom mor op!” ruip Haarm zo haard en zo kwoad as e kon, “kom mor op, ie doar in t duuster, daiven en moordnoars dat je binnen! Kom ais hier, den zel k joe ais n beste peuter verkopen. Ie op mien Gezientje schaiten, dat wil k nait lieden, hur!”

Gezientje was intied ook noar boeten tou komen.

“Binnen ze vot, Haarm?” vruig ze uut stuur.

“Dij vertonen zok hier nait weer, k heb ze goud de gelaaide aanzegd”, zee Haarm. “Daiven en moordenoars mout je vot goud aanpakken.”

Gezientje keek hom ais aan. Wat n kerel dij Haarm toch was, wat n boaskerel!”

“Gelokkeg!” zee ze.

“Kom mor gaauw mit in ons waarme nussie”, en schoot de tìnde weer in.

Haarm stapde as n stoterse hoane achter heur aan. En t scheelde nait veul of hai leufde zulf dat hai net n stel daiven en moordenoars votjagd haar!

Wel duurt nou nog zeggen dat Haarm en Gezientje zok nait in n tìnde redden kinnen?

Gain mìns toch zeker?