1984 Dove Haarm

Wie gingen vrouger op fietse noar school tou, noar d’H.B.S. op t Knoal.

Dat was in d’oorlogstied.

Der wazzen dou gain gewone fietsbanden meer te kriegen, mor wie haren surregoatbanden. Dij wazzen uut olle autobanden sneden en mit n poar iesdern krammen vastzet. Der zat vanzulf gain locht in en t stödde den ook nogal wat, benoam as je der mit over d’haarde weg mozzen.

t Duurde den mainsttieds nait zo laank, of de haile fietse rabbelde t uut.

Wie wazzen, dat mout ik joe noageven, ook nait zo slim zuneg op ons fietsen.

k Wait nog goud dat mien bruier n ìndje veur mie aan ree en dat ik tegen hom ruip: “Wat rabbelt dien sputterbred ja!”

“Wat zegst?” ruip mien bruier.

“Dat dien sputterbred zo rabbelt!”

“k Kin der niks van heuren,” ruip hai weerom, “mien sputterbred rabbelt zo.”

Aan dat verhoaltje mos k aaltied weer dinken as ik bie dove Haarm kwam.

As ik den vruig: “Hou gaait t mit joen doveghaid?” den zee Haarm steevast: “Ik kin joe nait verstoon, want k bin wat doveg.”

En den keek hai mie nét even te guteg aan, zó, dat ik t gevuil kreeg: hai het mie veur de gek.

En dat zol hailndaal nait zo’n groot wonder wezen, want der zaten kuren en verdaipens genog in dove Haarm.

Ainmoal het hai mie goud te groazen had.

Dove Haarm was wedeman, al joaren. Mor hai kon zok overal oareg nuver mit redden, ook mit t eten koken. Dat kon hai as de beste.

t Was mainsttieds stamppot. Best eten, zee Haarm den en dat von ik ook.

Veuraal stamppot dreuge bonen mit n goud stôkkie slachterij der in.

En voak kreeg ik bie t pad n moaltje mit: n lopende hond lopt aaltied wat in de mond.

Dreuge bonen is echte Grunneger kost. Ie poten noa n twaalfden maai – ol maai hait dat – dubbeldewidde stambonen en as der tegen september hier en doar n bone wat géleg verkleuren gaait, den plok ie ze der mor òf en riegen ze mit nale en droad in. De strengen van zo ’n aanderhaalf-twij meter laank mouten den n week of wat in d’schure of achter t huus dreugd worden.

Der mout, as t aits kin, wel wat zunne en wind bie komen.

As ze den goud dreuge binnen, stop ze den mor in n blikken buzze of trom, mit n deksel der op.

Der binnen ook gounent dij ze lös op beune leggen, mor doar bin k op tegen.

En as ie dit verhoaltje uut hebben zel ie wel begriepen woarom. Want wat dove Haarm mie flikte …

Dove Haarm wol n aander aaltied we! van alles tou. En dou hai mie op n dag n moaltje dreuge bonen mit dee, was k doar hail wies mit. Best eten!

In huus zee k mor nait dat ik ze van dove Haarm kregen haar, mor van, pak weg, Berend Dieksterhuus zien vraauw.

Doar wazzen z’aaltied slim netjes en sekuur op t eten. Vraauwlu kinnen assmis ja zo tezzel wezen.

Mor, goud en wel, de dreuge bonen smuiken mie olderwets lekker, n keunenksmoal! n Week of wat loater mos ik weer even bie dove Haarm wezen.

“Hou wazzen de dreuge bonen?” vruig e.

“Meroakel!” zee ik.

“O joa?” vruig Haarm, “gain biezunders aan pruifd?”

“Nee,” zee ik, “hou dat zo?”

“Och,” zee Haarm, “mien kadde haar zien jongen der in kregen, boven op beune.

Mor ie konden der niks van pruiven? Doar bin k bliede om, den duur k ze nou zulf ook wel eten.”

Ik kokhaalsde zowat, mor k wol mie groot holden.

“t Smuik goud, hur,” zee ik, “en boetendat, n kadde is uut zien oard ja n schoon daaier.”

Dij rötterge Haarm.