1984 Kraaltjes van daauw

t Is zundagmörn, nog vroug. t Dörp ligt ter nog stil en sloaperg bie, der is nog gain mìns bie t pad.

Geert Bulthuus staait achter t huus over zien toene en over t laand uut te kieken. Wat is t boeten toch wonderliek mooi, zo smörns vroug, dinkt hai.

Kraaltjes van daauw glinstern in t zunlicht aan t gras en aan de hege. t Lieken net troanen; troanen dij de nacht schraifd het, omdat t zo donker was.

k Wol da’k ook zo schraiven kon, miemert Geert, den zol mie t veul makkelker wezen. Mor zien verdrait wil mor nait lös komen, al is t van binnen in hom, in zien gemoud, aans duuster genog. Och gunst, joa, veul oardeghaid het hai ja nait meer.

t Is nog gain haalf joar leden dat Annie, de vraauw, uut tied komen is. Annie was nooit zaik west, en dou inains n week of wat poesterg en mui.

t Was aal slimmer worden. In t zaikenhuus haren ze der nait veul poespas mit had om heur te vertellen dat t verspeuld was. Hooguut nog n haalfjoar, haren ze zegd. Mor t was al binnen drij weke oflopen west.

t Was net of zai hom ontstolen was, zo vuilde Geert zok.

Vrouger, den ston Annie hier aaltied bie hom, op zundagmörn, achter t huus.

Dat was aine van de mooiste ogenblikken van de week, vonden zai baaiden.

As t dörp nog sluip, mor de vogels al drok in de weer wazzen, wat was t den aaltied vredeg, ook tussen hom en Annie.

Geert het ter slim stoer mit, veuraal vanmörn.

n Koekoek in de verte ropt swoarmoudeg en wensteg, mor de laiwerik klimt floitend noar t zunlicht tou en op t dak zit n swaarde liester te zingen dat t n oard het, t koppie wat schuuns en t snoaveltje wiedwoagen open.

t Is net of dij vogeltjes nait waiten wat verdrait is, dinkt Geert, net of der allain mor gelok en bliedschop in de wereld is. Mor hai wait wel beter en as hai eerlek is, den wait hai wel dat t veur dij vogeltjes ook aaltied lang nait mitvaalt. Veur n dag of wat was zien aigen kadde ja nog mit n merel in de bek aankomen lopen; n mereljong, dij net uutvlogen was.

Geert was dou oardeg tegen hom te keer goan, haar fiks op zien kadde scholden.

Mor ja, t zat ja in d’oard van t daaier. En nou zat de mannechiesmerel al weer op t dak te zingen, net of der niks gebeurd was.

Dou Annie der nog was gingen z’op zo’n zundagmörn voak achter t huus broodeten. Twij homstokken roggenbrood elk, aine mit reven keze en t aandere was om der n tuudaai op te doun, dij Annie kookt haar in t woater, doar zai even loater thee van muik.

Joa, Annie was aaltied slim zuneg west. Geert mout ter hoast nog wat om laggen.

Wat was dat aaltied gezelleg. Och, hai haar t destieds hail gewoon vonden.

Mor pas nou t nait meer zo was, nou wer hai eerst goud gewoar hou vredeg en goud zai t wel mit zien baaident had haren.

De kinder wazzen geregeld wel even bie hom komen, benoam d’eerste tied.

Mor vrumd, doar was t aiglieks eerder minder as beter van worden. En dou zai noa n week of wat weer over gewone dingen proaten gingen en der weer wat laagd wer, dou haar hai dat nait hebben kind. Vaals was e der om worden, goud vaals ook. En hai haar zok nait meer bedappern kind en ze der uutbenterd. Dat was mor even biegoan west.

“k Begriep best woarom ie bie mie komen,” haar e zegd, “ie loeren op moeke heur raive, op heur golden allozie, heur ringe en op heur staingoud. Mor leuf mor nait da’k joe der wat van dou!”

t Was vot op n grode roezie uutdraaid en Martje, toch aaltied al n bekstôk, was hoelend en roa­zend votlopen. “Leuf mor nait dat wie hier d’eerste tied weerkomen, leuf dat mor nait. Wat main ie wel! Zowat was mie nog nait in de kop opkomen! Wie komen hier om joe en aans naarns om!”

Geert wos ook wel dat t nait woar was wat hai zee. Mor aal dij proaterij van de kinder, hai kon t nait verdroagen.

Hai mos zien verdrait deursloeken, en dat mos hai allain doun, doar kon n aander hom nait bie helpen. Och, de kinder mainden t wizze wel goud, zai haren der in t begun zulf ook genog onder te doun had.

Kerel, wat zingen dij vogels toch meroakel. Wat is t hier assmis toch mooi op de wereld. n Indje wiederop staait t koolzoad te bluien.

t Is net n golden deken dij doar op t laand ligt.

Dat was aaltied t laifste wat Annie doan haar: mit zien baaiden langs t koolzoad koiern en wat loater in tied, langs de roggekaampen, as t koren zowat riep was.

Geert is wied vot, daip in gedachten. Hai lopt weer mit Annie langs t eerdappellaand, Annie dij heur aarm lössies op zien aarm legd het.

De koekoek ropt uut n wilgenboom aan daipswale, n koppel petriezen runt ter langs en vlogt schraivend op, de taailtjes van de hoaver waigen sloaperg in t zunlicht.

“Mooi, Geert hè, zo’n zundagmörn,” zegt Annie.

t Wordt Geert waarm en waik in t gemoud.

n Poar grode troanen wellen op in zien ogen.

Stoadegaan komt t verdrait lös.

t Is net of Annie weer noast hom staait en hom bie d’haand pakt: “Zo is t goud, mien jong, zo is t veul beter, zo zelst t wel redden.”

Den is t of de haarde körste in Geert zien borst inains brekt.

En dat is ook zo. Mit n zee van troanen komt ter n stroom van waarmte lös.

Noar Annie tou en ook noar de kinder.

As t over is wait Geert wat hom te doun staait.

Mor eerst gaait hai in huus, zet theewoater op en kookt zok n aai. Twij homstokken roggenbrood, aine mit reven keze en t aandere om t aai der op te doun. Net as vrouger. Annie is der nait meer, mor t is toch net of zai der wel is, joa, net of zai aaltied bie hom blieven zel.

“Moak die mor gain zörge, wicht hur,” zegt Geert, “ik moak t vanmörn nog weer mit de kinder in odder.”

n Uur of wat loater is Geert al onderwegens noar de kinder.

Hai het n plestieken puut in d’haand, mit n poar spitskooltjes der in.

t Dörp is nou ook wakker worden, t kerkvolk begunt al te lopen.

Nou en den schut ter aine Geert even aan, dat t zok mooi weer is en zo gruizoam.

“k Wil de kinder even n poar kooltjes brengen,” zegt Geert, “dij hebben n toene van niks. En mien spitskooltjes stoan der van t joar meroakel bie, ik kin der nait tegen eten. k Bin ook ja mor meer allain.”

t Is veur t eerst dat Geert ter gewoon over proaten kin.

De koekoek in de verte wait nait van opholden, n poar holtdoeven roekoeën in de kestanjeboom en de laiwerik klimt aaldeur zingend omhoog noar de zunne tou.

Mor de kraaltjes van daauw aan t gras en aan de stroeken binnen der nait meer.

Dij binnen opdreugd en verdampt in t waarme licht.