1985 t Largo van Händel

Ik zel joe t votdoadelk mor zeggen: dit wordt n hail n wonderliek verhoal. n Beetje roeg! En as ie touvalleg fiengevuileg binnen, of tezzel of eelsk -da’s in mien ogen aalmoal ain pot nat-, den mout ie mor nait wieder lezen, den is t ditmoal nait aan joe besteed.

Mor as ie gain last hebben van aal dat juvverachtege gedou, van aal dij fiebelekwinten, den kinnen ie joe der vervast wel mit vernuvern, mit dit verhoal. Woar nog biekomt dat t aalmoal woord veur woord woar gebeurd is!

Wait je, ik mag geern noar n stôkkie klassieke meziek lustern, wat van Bach of van Beethoventje.

En mit Händel kin ik ook goud uut de vouten.

As ik aan Händel dink den goan mien gedachten t eerstes uut noar zien Woatermeziek. k Wil der nait aal te veul over snaren, mor Händeltjes Woatermeziek dut mie wat.

Dat is hail wat biezunders.

As ik noar Händel zien meziek luster den vuil ik aaltied natteghaid.

k Zel t joe vot mor vertellen: as ik noar t Largo van Händel luster, den is t net of mie de bainen nat worden, net of mie der aine tegen de kuten aan pist.

Dat het aiglieks niks mit Händel zien Woatermeziek uut te stoan, dat komt van hail wat aans.

En hou dat zo komen is, ik main, hou mie de kuten zo nat worden kinnen bie t Largo van Händel, dat is vanzulf spiegelogisch te verkloaren.

Den mout joe in joen jonge joaren wat overkomen wezen.

En zo is t persies!

Dat zel k joe nou uut de douken doun.

Dou ik n jong van zo’n achttien, negentien joar was, mos ik vanzulf achter de wichter aan, net as aal mien kammeroaden.

Woarom dat zo neudeg mos, doar heb ik nooit zo bie stil stoan. t Was nou ainmoal zo. t Zat in ons en alderdeegs nog gain zeuven peerden konden ons tegenholden.

Ain hoar kin ja meer trekken as zeuven peerden!

In dij tied ging t nog aans as tegenwoordeg.

De wichter haren nou en den kerdiet. Dat wil zeggen: den wazzen heur voader en moeke soavends op veziede goan en den haren de wichter t riek allain. En den luiten ze de jonges der in.

Nait zo mor in t wilde weg, och gunst nee, dat wuir sekuur uutdokterd.

Op d’ain of aandere menaaier kwammen we aan de wait dat ter doar en doar soavends kerdiet was.

Hou de wichter t kloar speulden om ons dat dudelk te moaken, doar bin ik nooit goud achter komen. Dat was heur gehaaim.

Mor t kwam aaltied veurmekoar.

En as je n moal bie n wichtje op kerdiet west wazzen, den was t nait stoer om n nij ofsproakje te moaken.

Den was t van weerskaanten goud bevalen, vanzulf.

En as dat n moand of wat zo deurging, den luip je mit mekoar, den haar je verkeren zogezegd.

En zo bin ik n moal of wat bie Oaltje Maaier op kerdiet west.

Nou mout ik oppazen dat ik joe doar gain gekhaid over vertellen goa, want zo was t nait, in de verste verte nait!

Kiek, as jongkerel bin je hail gevuileg veur mooie en zuvere dingen. Ik bin t gelokkeg nooit hailemoal kwiet worden, dij gevuileghaid, mor zo as t joe in joen jonge joaren overkomt, joe overspuilt, dat is wat biezunders, dat is t mooiste dat ter is!

Zo verging t mie ook bie Oaltje.

Wie pruiten wat mit zien baaident, wat stil, wat verlegen. En wie duzzen lang nait tegen mekoar zeggen dat wie wies mit mekoar wazzen. Mor wie wazzen t wel! Den streek ik, hail verzichteg, vol schroom mit mien vinger langs heur gezichte, net of ik de lienen der in noataikende.

En den keek ik in heur donkere ogen, dij ogen dij vol wazzen van gehaaimen. Gehaaimen van n jonge vraauw, woar ik as jongkerel nait recht road mit wos, mor dij mie noar zok toutrokken, as n motvlinder noar t licht.

Wie gavven nkander den n smok, en ook wel meer as aine. Mor t was toch net of dat nait t veurnoamste was. Achteròf bin ik doar ook wel wizze van. t Mooiste, t zuverste was, dat wie in mekoars ogen noar mekoars daipte zochten: wel bistoe, hou bistoe, hou is t meugelk dastoe zo stil, zo wonderliek zuver en zo dicht bie mie bist.

Oaltje zat dicht tegen mie aan. Ook al zol t huus in mekoar donderd wezen, al was de wereld ook vergoan, k wait wizze dat wie t nait vernomen haren. Noa n haile zet zee Oaltje: “Zel ik ais wat op t örgel veur die speulen?”

Destieds haren paardie lu nog n örgeltje in d’koamer stoan, zo’n lutje harmonium.

Oaltje schoot ter achter en speulde t Largo van Händel.

t Was t eerste moal dat ik dat in mien leven heurde. Oaltje, mien wichie, mit heur laive, stille gezichie, mit dij wonderboar donkere ogen der in, dat in-tere feguurtje in heur klaidje mit bloumen der op, wat speulde ze mooi!

Ik ging dicht bie heur stoan.

Ik rook aan heur hoar.

Ik was in t hemelriek.

Wat mie der ook overkomen mog, loater, t zuverste en t innegste dat ter beston, haar ik hier mitmoakt.

Wie wazzen mit zien baaident allain op de wereld, Oaltje en ik.

Dou wazzen der inains voutstappen veur t huus.

Oaltje schrok.

“Vot, gaauw vot!” ruip ze verschrikt, “voader en moeke komen der aan!”

Wie stoven as de weerlicht d’achterdeure uut en kropen vot achter n hoageldoornhege.

Woarom, in de vrede woarom, moggen Oaltje ollu mie nait zain?

t Duurde even veur t bonken van ons haart weer over was. “k Bin wies mit tie, wicht!” zee ik.

“En ik mit die!” zee Oaltje.

Ik vuilde mie in t parredies, eerlieks woar. k Was t al weer vergeten dat Oaltje t gain woord hebben wol dat ik mit heur ging.

Dou ging d’achterdeure open. Oaltjes voader kwam noar boeten tou.

“k Mout nog even n beetje woater kwiet”, zee e tegen zien vraauw.

“En woar is Oaltje toch?”

Hai ging aan d’aander kaande van d’hege stoan.

Hai poestte en stìnde wat.

En dou kwam ter aan, dwaars deur d’hege hìn. t Huil glad nait op. Dit was gain beetje woater, dit was n zee vol!

Ik kreeg de volle loage, net tegen mien bainen aan.

Wie duzzen gain stap verzetten, wie duzzen gain kik geven.

En dou en doar het Oaltjes voader mie t hemelriek uut pist!

t Is tussen Oaltje en mie loater niks worden.

Begrodelk aiglieks, t was aans n laif wicht.

En zo is t te verkloaren, spiegelogisch, dat as ik noar t Largo van Händel luster, t mie net tou is of mie de bainen nat worden, of mie der aine tegen de kuten aan pist.