1985 Alles in de riebel en de bok vet

Bie Bé Boeremoa huif je joe nooit te vervelen. Bé het aaltied wel wat beleefd en hai het den ook aaltied wel n poar smuie verhoalen bie zok. As ie Bé tegen komen, den krieg ie, vot in t begun al, zo wizze as wat, vervast dezulfde taim te heuren.

“Hou gaait ter mit, Bé?” vroag ie den eerst. En den zegt Bé steevast: “Alles in de riebel en de bok vet!’’ En den kieken zien ogen joe zo kureg en glinsternd aan, dat ie zollen hoast mainen dat e joe bie de bok dut.

Mor zó is Bé nait! Ie mouten veuraal nait dinken dat Bé zo vol grappen zit as n bok vol keudels. Bé is gewoon Bé en hai vertelt zien verhoalen zo as hai ze beleefd het, of zo as hai maint dat de wereld innkander zit. En Bé zien wereld zit nait slim ingewikkeld inmekoar. Hai leeft zien aigen leventje, hail ainvoudeg en zunder meroakels. Bé het kind noch kraai, mor wel n poar sikken, n swientje, wat hounder mit n hoane, n poar töddeldoeven en drij katten.

En doar het Bé aansproak genog aan, doar draait zien haile wereld om.

Bé is, as ter op aankomt, n laive jong, woar gain kwoad in zit.

Van de week luip ik hom onverwachts tegen t lief.

“Hé, moi Bé, hou is t mit die?”

“Alles in de riebel en de bok vet, ” zee Bé. En doar ging t al weer hìn.

“k Heb plietsie op t dak had,” zee Bé.

“Hest ten wat uutvreten?” vruig ik nijsgiereg. Dat beston ja nait. Bé zol nooit gain verkeerde dingen doun, in aals geval gain dingen woar e plietsie deur op t dak kreeg.

“t Het mie eerst geld kost en nait zo’n beetje ook,” zee Bé. “t Kwam deur mien sikke. Gain gewone sikke, n stambouk-sikke, mit pepieren der bie. k Haar hom achter t huus lopen, aan n stikke. En dou hebben n poar kwoajonges, verdikkemie, de stikke uut de grond trokken. Om mie te pesten. Mien sikke is mie der uutnaaid, vanzulm.”

“Dij konst toch mor zó weer kriegen, ’’ mainde ik, “hai zat ja nog aan t tuur.”

“k Heb hom ook wel weer kregen,” zee Bé. “Mor hai haar zok al dik en zat vreten in Sjoert-Jan Tjabbes zien rogge.”

“Doar zel Sjoert-Jan gain stoet je minder om eten, Bé, hur. Dij het plietsie vast nait op die òfstuurd,” wos ik. “Nee man, doar gaait t nait om,” zee Bé, “moust mie der nait aal tussendeur proaten. t Is hail wat aans. n Uur of wat loater, dou ik mien sikke al laank weer in t hok haar, dou kreeg e toch zó’n dik lief, zó’n dikke pìnze, dat ik docht vot: dij gaait ter aan. t Was aal locht, net n trom, zo vol locht zat e. En dat mien laive stambouk-sikke. Ik docht, hai barst mie nog uutmekoar.”

“Hest hom den nait stoken?” vruig ik. “Bie ons op boerderij heb wie vrouger ook wel ais n kou mit t lief vol locht had. Dij haar sveujoars teveul nat gras vreten. Den kwam de vai-aarts en dij stak hom mit n mes in t lief. En dan kwam de locht der floitend en gierend uut. Voak luip t den nog goud òf ook. Of kin je n sikke nait steken, zo as n kou?”             

“k Heb vai-aarts der nog wel bie had, ” zee Bé, „mor dij zee dat ter niks meer aan te doun was. De sikke was al zowat dood, zee e.”

“Is e die dood goan? Wat begrodelk ja. t Zel die wel tou tonen uut trokken hebben. Mor wat haar plietsie doar nou mit te moaken?” wol k waiten.

“Nog niks, ” zee Bé, “dat komt nog. Heb mor n beetje geduld. Bist mie aiglieks veuls te rad en te drok. k Heb hom saanderdoagsmörns achter in toene begroaven. En snommerdoags ston plietsie al bie op t haim.”

“Wat wollen ze den bie die?”

“Ze vruigen of ik n sikke haar. Ik zee van nee. Nait meer, zee ik. Hai is mie doodgoan. En dou vruigen ze wat of ik ter mit doan haar. Begroaven, zee ik. Achter in toene. En dou zee plietsie: dat mag nait.”

“Mog dat nait?” vruig ik verwonderd. “t Was dien aigen sikke ja en t is toch ook dien aigen toene.”

“t Mog nait van plietsie, ” zee Bé. “Dij sikke mos k in n kedoaverbakke gooid hebben, zeden ze.”

“Hest persès kregen?” vruig ik. Dat zol den n minne streek van plietsie wezen. Bé haar der ja vervast nait bie stil stoan dat hai zien sikke nait in de grond stoppen mog.

“Nee hur, ” zee Bé, “plietsie het mie alderdeegs mitholpen om mien stambouk-sikke weer uut de grond te hoalen.”

„Meroakel ja,” zee ik, “doar bin k bliede om”.

“Da’s nog nait alles,” laagde Bé, zo monter as wat. “Plietsie is ook even mit de pedde rond west, op t dörp. t Aldereerst bie de voader van dij kwoajonges. En nou heb ik al n nije sikke weer. Wel gain stam- bouk, mor n hail mooi sikkie.”

“Hai is nait bie mie aan deure west,” zee ik, “aans haar ik ter ook n tientje in doan.”

Bé was even stil, docht dinkelk even stief noa, gnivvelde dou n beetje en zee: “Magst mie dien tientje zó wel doun, hur. Dij huift nait eerst in plietsie zien pedde!” Verdikke, dij Bé was lozer as ik dochde. Mor k zat ter aan vast. Ik langde Bé mien tientje tou.

“Is t zo in odder, Bé?”

En warachteg, doar kwam Bé zien taimke al weer aan.

“Alles in de riebel en de bok vet,’’ zee Bé en raaisde weer òf.

Bé zien dag kon nait meer kepot en om eerlek te wezen, mienent ook nait.