1985 Van n gaalstaine dij behekst was

Graitjemui! As k heur noam mor nuim den zai k heur weer veur mie! En den heur k heur weer proaten. Graitjemui, dik en groot en moddervet. Mor alderlaifst! En den is Graitjemui weer in heur hoge raiten stoule aan t vertellen over heur gaalstaine, dij los zit, hailemoal lös en dij heur deur t haile lief hìnneweer schut. Ik sputter den weer wat tegen en zeg dat bestaait ja nait. n Gaalstaine zit in joen gaalbloaze, en naarns aans, ook al is der wat roemte om tou. Mor Graitjemui wait wel beter, dij is ja bie de spezioalist west.

En dij het t zulf zegd! Dij gaalstaine ligt hailemoal lös, kin ale kaanten uut. En hou vrumd t ook is, dij huiven ze der nait uuthoalen. Dat zol ook n veul te dik kerwaai wezen, omreden zo’n gaalstaine joe deur t haile lief hìnneweer rolt. Snieden ze joe van boven open, den zel je beleven dat zo ’n staine net onderin ligt. En as zai joe hier open legd hebben -Graitjemui wist noar t stee woar de milde ligt-, den is e vervast net hier hìn kropen -en Graitjemui wist heur woaterbloaze aan-.

“Tja”, zegt Graitjemui den, voldoan en tevreden, “ik zel der wel mit leven mouten, mit zo’n behekste gaalstaine.” In mien dommeghaid vroag ik den nog of dij sperzioalist heur dat aalmoal verteld het.

Dat is nait zo vanzulf mor Graitjemui het mor n haalf woord neudeg om te begriepen hou of ter biestaait. Nait dat dij staine der nait uut kin! Dij kin der noatuurlek hail best uut. Mor doar komt nogal wat bie kieken.

“Wat mout ter den zo al gebeuren?” vroag ik den. “Den mouten ze mien haile lief eerst leeghoalen”, maint Graitjemui. “De lever mout ter uut en de milde. En aal mien ingewanden!”

“Da’s ja n wupkoare vol”, zeg ik den.

“Joa”, zegt Graitjemui, “en wat ter nog meer in mien lief zit dat mout ter ook uut. Wat zit ter aiglieks nog meer in, dat mout ie mie ais vertellen. Doar heb ik joe ja veur”.

Ik nuim t achtermekoar op, net as vrouger bie perfester in Stad. k Vertel heur van joen woaterbloaze en van d’aaierstokken en zo.

“Aaierstokken?” vragt Graitjemui, “mout joe zo’n staine deur d’aaier hìn rollen, blift ter gainaine van hail.”

k Wol dat dij spezioalist, dij kwakdeuze, zok mor stil holden haar. Nou zit ik ter mit.

En Graitjemui vanzulf.

Nog ainmoal zel ik perbaaiern om Graitjemui t onder t verstand te kriegen dat zo’n gaalstaine joe mor nait zo deur t haile lief hìn rollen kin.

Mor t helpt nait. “Nee hur”, zegt Graitjemui, “doar bin ie mis in. Dij staine zit lös, zee de spezioalist. En doar heb ie joe mor aan te holden!”

Ik geef t mor over. Hier is ja gain zaalve aan te strieken.

“Guster het dij staine mie op de woaterbloaze zeten”, wait Graitjemui, “k mos aaldeur noar de plee tou lopen; en den kwam der mor n druppie.

Mor vandoage zit e mie onder mien navvel.” Graitjemui kikt mie ais aan. Zai leuft mie nait, da’s kloar, mor zai vertraauwt zok wel mit mie, da’s ook zo kloar as n klontje.

“Geeft mie joen road ais, zel k mie der nou aan opereern loaten of nait?”

“Spezioalist von t ja nait neudeg!” Mor Graitjemui wil waiten wat ik ter van vin.

En doar zit ik.

Ik trek mie n poar dikke rimpels en n poar daipe vollen in t gezichte en dink ais stief noa.

“Joe aan n behekste gaalstaine opereern loaten da’s n swoare operoatsie”, main ik. “As zai joen haile lief eerst leeg moaken mouten, den de gaalstaine pakken en den t haile spul weer goud op stee vastzetten, k wait t nait, dat duurt ducht mie wel n dag.”

“In ain dag redden ze dat nait”, zegt Graitjemui en zai vrift zok mit baaide handen wat over t lief. “En dij operoatsielaampen binnen slim hait”, bedink ik nog, “doar kin joe t vet wel van smelten.

En den binnen t aalmoal koanen!” k Hoop nait dat Graitjemui t wieder vertelt, wat veur toal ik hier aalmoal uutkroam.

Mor dat kin ik rusteg vergeten. Mörn zel t haile dörp al wel waiten hou Graitjemui bie zien gat òf aan dij swoare operoatsie ontkomen is.

Dokter dus der aiglieks nait op aan, dij von t ook n twievelnummer.

Mor van dij koanen, nee, doar leuft Graitjemui niks van. Doar heb ik wat bie doan. En boetendat, zoveul vet het zai ook ja nait aan zok!

En Graitjemui strikt zok nog n moal mit baaide handen over heur volle lief hìn.

“Ik zai mor van dij operoatsie òf”, zegt zai den, „k bin bliede dat ie mie zo’n goie road geven hebben.” “Doar heb ik ja zeuven joar veur leerd, Graitjemui, aan t Akkedemie in Stad.”

“De waitenschop staait tegenswoordeg meer veur niks”, maint Graitjemui.

“Zel k ons ais n lekker koppie kovvie inschenken? En den dou ik ons der n zundags klontje in. Mit n stokkie kantkouke der bie! Gezelleg nait?” Graitjemui! Ook al haar zai der gain flaauw benul van hou n mìns liggoamelk innkander zit, zai wos hail goud hou t in joen gemoud wezen kin! En dat is t veurnamste.

Doarom zel der, zo laank as ik leef, n standbeeld van heur in mie stoan.

n Standbeeld van Graitjemui, dik en groot en moddervet. Mor alderlaifst.