1982 As de koekoek ropt

De laiweriken en de swaarde liesters zingen weer om t leven, de musken boaien zok in t zaand en de haile noatuur is glad op riddel. Mor as de koekoek der is, den pas komt de zummer der echt weer aan. De koekoek, voak net of hai de gugel mit de haile boudel het, mor assmis toch ook mit wat swoarmoudegs der in, mit wat wensteghaid. Ik dink dat wie de koekoek nait geern kwiet willen uut dizze kontraainen. Wie binnen ja zo wies mit hom as wat!

Hou dat zo komen is? Dat is n hail old verhoal, t verhoal van Anno en Geessie.

t Is al joaren en joaren leden, om presies te wezen in 1654, dat zok dat òfspeuld het. Men was doudestied hierzo drok aan t veen vergroaven. In Zuudbrouk en in Muntendam was t veen aalmoal al aan de snee komen en in dat joar, 1654, was Oaderioan Geerts Wildervanck, de Poap, zoas zai hom nuimden, mit de Wildervankster venen aan de loop, noar t zuden tou. Der was hail wat veen volk. Men mos eerst knoalen en wieken groaven om t woater kwiet te worden, veurdat men t veen aanpakken kon. Der zat mooie winst aan vast, want in Holland en in Duutsland haren ze veul verlet van törf.

Wildervanck wos dat hai mor tot aan de Semslinie tou mog, dat was vrouger al zo besteld. En de grìns lag zowat bie Boareveld. Mor ja, dou was der ja nog gain Boareveld en hou wied hai nou persies mog, dat wos Wildervanck ook nait zo sekuur.

Mor de Drìnten vonden dat hai veul te wied noar t zuden kwam, zai aargerden zok boetendes toch al slim aan zien gedounte.

Van t ain kwam t aander en Op 21 augustus 1654 was de görde goar: sloagerij in t veen! Mit zo’n man of doezend kwamen de Drìnten der aanstoeven, mit vörken, schoppen en saaizen bewoapend, hier en doar ook mit n schaitgeweer. Zai smeten de wieken weer dicht en de gruppels, trapten de törfbulten kepot, kört en goud, zai vernailden de haile boudel.

“Ieder sprong net as n oap, maank de törven van de Poap,” zoas n dichter uut dij tied zee. Anno, n jong van n joar of achttien, was der ook bie. Kerel man, wat ging t ter om weg. Mor t duurde mor even of Wildervanck zien manlu, dij n ìndje wiederop aan t waark wazzen, haren in de smiezen wat ter gebeurde. En dou was t oorlog.

Der wazzen nogal wat oldgedainden uut t leger van de Prins van Oranje bie en dij duzzen wel wat òfzain. Duvels wazzen ze. t Vechten was kört mor heveg, gelokkeg is der gainaine bie omkomen. En de Drìnten op de loop!

Anno wol der ook gaauw uutnaaien, mor hai was nog gain vief tree vot dou e in n koele vol en zien bain brak. Het knapte t uut. Gain mìns dij t in de goaten haar.

Uren loater lag e der nog, t luip al tegen twijdonkern. En dou is der n groot wonder gebeurd! Ale koekoeken uut de buurt gingen mitmekoar in n wilgenboom zitten dij stoef bie Anno ston. En zai hebben wel n uur laank roupen, aingoal deur.

Nou, dat was ja wat biezunders: tien koekoeken in ain boom, zokswat gebeurt ja nooit! Doar mozzen de lu meer van waiten. En zai der op òf.

t Nijsgieregste was Geessie, n wicht van n joar of zestien. Zai woonde mit heur pabbe en moeke in n plaggehudde, dij zai doar op n lappie zaanderge grond zet haren. Geessie was der t eerstes en zai het Anno doar vonden. Votdoadelk het zai dou heur voader roupen en mit zien baaident hebben ze hom mitnomen. t Het wel n zetje duurd veurdat Anno zien bain weer kloar was en hailemoal goud is t ook nait weer worden. Hai bleef der n beetje mit toeken.

Ie zellen t al wel begrepen hebben: Anno en Geessie konden t hail goud mit zien baaident vinden. Anno is der den ook bleven. En dou zai, n joar loater, traauwd binnen en veur t eerst in heur aigen plaggenhudde sloapen gingen, dou zee Geessie: “Wat bin ik toch wies mit die, mien Anno uut Drìnte. En wat bin ik bliede dastoe dien bain hier broken hest.”

En Anno zee: “Wie hebt t aan de koekoeken te danken dat wèj mekare vunden hebt, Geessie” en hai drokte heur stief tegen zok aan.

Zai hebben loater tien kinder had, net zoveul as der koekoeken in dij wilgenboom zeten haren, tien wichter. En n haile bult lu uut dizze kontraainen stammen van dij wichter òf.

En doarom dink ik dat wie vandoage de dag nog zo wies as wat binnen mit ons koekoeken. t Bloud kropt ja woar t nait goan kin.