1982 n Oljoarsoavend

Der is in de wereld de leste fiefteg joar hail wat veraanderd.

Men huift mor even om zok tou te kieken en aan vrouger te dinken, den wait men sekuur dat dat n woarhaaid is as n kou.

Mor mit old en nij is t aalmoal geliek bleven, n Oljoarsoavend staait nog veur elk en ain in t taiken van waarmte, gezelleghaid en wìnsteghaid.

Wie eten der goud van, wie kriegen ons zeupies op tied, mor ain gedachte blift ons in t zin: al wéér n joar!

Den is t goud om even bie joezulf stoan te blieven en om achterom te kieken.

Hou t west is en hou t aiglieks wezen most haar. Mor nijjoarsmörgns win wie mekoar t nijjoar al weer òf.

“Veul zegen in t nijjoar,” zeg wie den en begunnen weer mit vrizze moud, ieder bod vannijs.

Toch binnen der oljoarsoavenden dij n mìns heugen. En van zo’n oljoarsoavend zel ik joe wat vertellen.

 

t Was barre winter en t vroor dat t knapte.

Ale daipen en sloten wazzen dichtvroren en t haar de haile dag snijd.

t Lag soavends wel drij vout hoog.

k Was bliede da’k t waark aan zied haar.

k Haar mie net in stoule nuzzeld, n sigare in de aine en n glassie in de aandere haand, dou der aan de bèlle trokken wuir.

Ik schoof mien slovven aan en dee deure open. Doar ston, hailndaal uut stuur, ol Siene, Siene van Berend.

“Dokter, kin ie votdoadelk even mitkomen?” vruig ze, “votdoadelk? Mien Berend is nait goud.”

“Wat scheelt hom den, Siene?” vruig ik.

“O dokter,” ruip Siene“, Berend, o, ik heb hom …”

En dou begunde zai zo haard te schraiven, dat ik vot mien stevels en jaze aanschoot en mit heur mit ging.

“Schait mor bie mie in de woagen,” zee ik.

“Ie kinnen der nait mit d’auto komen,” snokte Siene, “der ligt wel drij vout snij.”

“Den loop wie t leste ìndje wel,” zee ik.

Siene en Berend woonden in n aarbaidershuussie, midden in t veld en ze wazzen nogal op zokzulf. Berend mog geern toentjen en Sien huil t huus goud schoon.

Ze haren wat hounder, n poar knienen en n sikke en zo, nee, der was niks op heur aan te maarken. En ze zollen ook gain mìns n strobred in de wege leggen. Mor wat ter nou wel gebeurd wezen mog.

“Vertel mie t mor Siene,” zee ik, onderwiel ik de woagen op de weg perbaaierde te holden – de banden knirpten in de snij en de wereld lag der hailemoal wit en stil bie in t licht van de laampen.

“Kiek ais hou mooi de wereld is.”

Siene snokte: “Zo mooi is t in ons huus aans nait.” En dou kwam t verhoal der uut.

Dat zai aaltied goud oppazend west wazzen en nooit roezie haren, joa dat zai t aaltied goud mit mekoar vinden konden.

Mor vanoavend …

Berend haar de haile dag al gekhaid had.

Siene haar glad nait waiten wat ze der wel van dinken mos.

Mor goud, soavends was zai aan t spekkendikken bakken goan, in t nijjoarsiezer, net as op ale oljoarsoavenden.

Zai haar in heur stoule zeten, de vouten op stove en t kaggeldeurtje open.

Berend haar al n stok of wat klôkjes had en begon hantammeg te worden.

Hai streek heur wat mit d’haand over t gat en haar heur hier en doar wat kirreld en zo …

“En dat op ons leeftied!” zee Siene.

“k Haar hom al n moal of wat de gelaaide aanzegd, mor hai huil mor nait op.

Hai haar al te veul draank op.”

Mor dou Berend t woord draank heurd haar, haar hai zok vot nog weer aine inschonken.

“En dou wuir hai nog veul gekker,” bluis Siene.

“En op n goud ogenblik wuir ik zo duvels, zo alderieslekste duvels,” schraifde Siene, “da’k hom mit t haide iesder op de kop haauwgen heb.”

Berend was op de grond valen.

“t Was aal bloud,” snokte zai, “as k hom mor nait doodhaauwgen heb.”

En zunder mantel, mit t schoet nog veur – dat haar ik in de alteroatsie nait ains zain – was ze in draf noar t doktershuus tou rund.

Wie mozzen n hail ìnde lopen.

De loane was vol waaid mit snij, daarom luipen wie over t kloeterge laand.

t Duurde nogal even.

Siene luip zo haard as ze kon – ik kon heur mor zuneg biebainen.

Mor op t lest was wie der.

Mor dou dus Siene nait meer.

“Loop ie mor veur op, dokter, ik bin stief van de zenen.”

Ik trok keukendeure open en bleef verwonderd stoan.

Warempel, doar zat Berend in zien stoule, de vlèzze op toavel, t glassie haalf vol en n nadde waskelabbe op de kop.

“Goie dag, dokter,” ruip Berend, zo monter as wat, “kom ie t ol-en-nij bie ons vieren? Komt ter in!”

Siene ston achter mie, hailndaal verwilderd.

Mor dou schoot ze noar veuren en pakte Berend zien heufd tussen heur baaide handen en schraifde: “O mien laive, laive jong, dast nog leefst, o wat bin k ja bliede.”

Berend gnivvelde wat en streek heur – al weer – mit zien haand over t onderste ìndje van heur rogge.

“Zai was wat klonterg mit t nijjoarsiezer, mor ja, zo jonk is zai ook ja nait meer,” zee e.

“Joa,” zee ik, “dat het ze mie verteld. Mor zitten aans nog kuren genog in joe baaident.”

Berend haar n gat in de kop. Doar mos even n lappie op. Siene zol nog joaren tegen de dèlle aankieken mouten.

Mor ik kwam doar zó mor nait vot.

“k Mos en k zol eerst n poar glassies mitdrinken en wat spekkendikken opeten.

En dou t wat loater wuir kon Siene toch nait loaten om veur zokzulf uut te mommeln: “En dat op ons leeftied.”

En dou, tja, ik kwam der ja nait veur vot, heb ik doar, op oljoarsoavend, midden n t veld, aan n poar ol mìnsen, zeg mor, veurlichten geven.

Dat t hail gewoon was wat Berend wol en dat dat ter ook nog bie heurde op d’olle dag – en zo old wazzen zai ook ja nait – noatuurlek allent as je wies mit mekoar wazzen.

Berend kwam aal beter op dreef.

En Siene zee: “Kerels binnen ook aalmoal geliek. ” Mor toch gaf ze Berend n hail dikke en laange smok.

“Most gain staifkinder moaken, Siene,” zee Berend. En warachteg, dou kreeg ik ook aine – n beetje körter as dij van Berend.

Der vol n troantje van Siene as n zulvern kraaltje op mien haand.

“Veul zegen in t nijjoar, dokter!” zee Siene.